Seperasyon - Ayrılık-
Anksiyetesi Bozukluğu
Çocukların ailede çok bağlandıkları kişilerden özelliklede annelerinden uzak olma istemelerine dayanan psikiyatrik bir sorundur.
Onsekiz yaş öncesinde başlayan bozuklukta ,evden ya da evdeki kişilerden ayrılma ya da bunu bekleme durumunda hissedilen yoğun bir kaygı vardır.Çocuğun normal gelişiminde genellikle bir yaş civarında görülen bu durum,azalarak 4-5 yaşa dek sürebilmektedir çocuk bu yaş dönemini geçmesine karşın ayrılığa bir yaşındaki kadar tepki gösteriyorsa ya da daha önce bu korkuları atlatmışken, tekrar ayrılık kaygıları başlamışsa ,bu rahatsızlık akla gelir. Teşhis için belirtilerin en az bir ay süre ile mevcut olması gereklidir.
Ayrılık anksiyetesi hangi durumlarda olur?
• Sevdiği birilerinden ayrılma korkusu en az 6 ay süreyle
• Evden veya sevdiği birinden ayrıldığında
• Ayrılık gerektiğinden, evi terkettiğinde
• Sevdiği birinden uzakta uyuduğunda (farklı odada) anksiyete oluşması
• Sevdiği birilerinin zarar görebileceği, o kişilerden ayrılma endişesi ya da soyutlanma korkusu olması
Çocuklarda sosyal sorunlara ,eğitim döneminde ulaşılabilecek düzeylere ulaşamama,gelişimsel olarak sağlanması gereken otonomi, tek başına kararlarını verip uygulayabilme durumuna ve becerilere sahip olmama sonucunda sosyal beceri isteksizlikleri ve gerilikleri ortaya çıkmaktadır.
Ayrılık kaygısı 18-30 aylık çocuklarda normal olarak görülebilen bir duygudur.Bu durum bulunduğu yerden farklı bir yerleşim yerine götürülen kişilerde (hastahane yatılı okul.askerlik,göç ve iltica durumlarında) normal olarak yaşanabilir.Ayrılık kaygısı ,uyku bozuklukları ya da okuldan kaçma gibi durumlarda kendini gösterebilmektedir.
Bu bozukluğu olan çocuklar ,ailelerini kaygılarına karşı güven sağlayıcı ya da koruyucu olarak görmektedirler. Kişiler kafalarında ailelerinin ölümlerinin korkuları ile yaşamaktadırlar..Bu nedenle ebeveynlerinden ayrılamamakta kabuslar görmekte ,okula devam edememekte okula gideceği günlerde başağrıları ya da karın ağrıları gibi başka vucutsal belirtiler göstermekte ve tek başına kalmak istememektedirler.Aynı zamanda tatil kampları ve yaz okullarına gidemezler Kendi yataklarinda yatamayabilirler Gece kaçırmaları yaşayabilirler
Bu durumdakilerin yüzde 90 ında başka kaygı ve durum bozukluklarına rastlanabilir. Bu çocuklarda belli yerde güvenli güvensiz durumu yaşanır,Evinden bir iki sokak uzağa gidebilirken daha uzağa gidemez okul bahçesine dek gidebilir ama okula giremez.Bu tiep çocukların yüzde 75 inde okula devam sorunu yaşanır.
Okula devam sorunu olanlarda da yüzde 80 oranında bu soruna rastlanır.
Kızlarda erkeklerden iki kat daha sık rastlanır.
Çocukların yarısından çoğunun anne babasında kaygı ya da durum bozukluğu görülmüştür 1 yaşında bile başlayabilir. Bağlanılan kişiden ayrı kalınacağı korkusu ile dışarı çıkamama, evden uzakta kalamama, okul/iş başka yere gitmekte çekince/reddetme, ayrılma durumunda baş/mide ağrısı, bulantı/kusma görülebilir. Alevlenme düzelmelerle sürebilir. Sosyal mesleki işlev bozulabilir, tedaviye cevap iyidir. Eğer ebeveyn kaygı ya da durum bozukluğu dolayısıyla çocuktan ayrılamıyorsa tedavi görmelidir.
